( ဘဒၵႏၲ ၀ါယာမသာရ ေျဖသည္ )
(ေမး) (၀ါသနာဓေလ့)
အရွင္ဘုရား၊ ၀ါသနာဓေလ့ကို ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားေတာင္ မပယ္ႏိုင္-ဟု ဓမၼစကား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ၾကားေနရပါသည္။ ထိုစကားမွန္-မမွန္ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
(ေအာင္မွဴးေ၀-တမူးျမိဳ႔)
(ေျဖ)
ဘုရားရွင္၏ ကိေလသာပယ္ပံု ပဟာနသမၸဒါတြင္ (၀ါသနာႏွင့္တကြ) အလံုးစံုေသာ ကိေလသာတို႔ိကုိ စင္စစ္တဖန္ ျပန္မျဖစ္ေစေသာအားျဖင့္ ပယ္သတ္ျခင္းဟု ဆိုသျဖင့္ ဘုရားရွင္သာ (၀ါသနာႏွင့္တကြ) ပယ္ႏိုင္ျပီး၊ က်န္ ရဟႏၲာမေထရ္ျမတ္မ်ားမွာ ကိေလသာတို႔ကိုသာ ပယ္ႏိုင္ျပီး ၀ါသနာကို မပယ္ႏိုင္ဟု ဆိုရာ ေရာက္ပါသည္။
(သ၀ါသန သကလသံကိေလသာန မစၥႏၲမႏုပၸါဒ ဓမၼတာ ပါဒနံ=ပဟာနသမၸဒါ) ပညာဧတဒဂ္ရ-ရဟႏၲာ သာ၀ကႀကီး အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ပင္လွ်င္ ၀ါသနာကို မပယ္ႏိုင္ေၾကာင္း အာစရိယပရမၸရ-ေရွးမေထရ္ အဆက္ဆက္တို႔ ေျပာရိုးဆိုစဥ္ရွိေသာ ဇာတ္လမ္းေလးတခု ရွိပါသည္။
တခ်ိန္တြင္ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ႀကီးအား ဒါယကာတဦးက ဆြမ္းလာပင့္၍ ၾကြလိုက္အသြား လမ္းခုလပ္တြင္ ေရေျမာင္းေလးတခုေတြ႔ရာ အရွင္သာရိပုတၱရာမေထရ္ႀကီးက ခုန္ေက်ာ္၍ သြားေသာဟူ၏။ ထိုအခါ ဒါယကာ၏စိတ္ထဲတြင္ ရဟန္းႀကီးႏွယ္ ဣေျႏၵမရလိုက္တာ-ဟု ေတြးျပီး သကၤန္းသံုးထည္ လွဴဒါန္းဖို႔ စီမံထားရာ ႏွစ္ထည္သာလွဴေတာ့မည္ဟု စိတ္ေျပာင္းသြားေလ၏။ ေနာက္တဖန္ ေရေျမာင္းတခုေတြ႔၍ ခုန္လိုက္ျပန္ရာ (တစ္)ထည္သာ လွဴေတာ့မည္ဟု ေလ်ာ့သြားျပန္၏။ (သံုး)ခုေျမာက္ ေရေျမာင္းတခုေတြ႔ရာတြင္ မေထရ္ႀကီးက မခုန္ေတာ့ဘဲ ဆင္းသြားေသာဟူ၏။ ထိုအခါ ဒကာက အရွင္ဘုရား ေရွ႔ကေရေျမာင္းႏွစ္ခု ခုန္ေက်ာ္ခဲ့ျပီး ယခုေရေျမာင္းကို အဘယ့္ေၾကာင့္ မခုန္ေက်ာ္ပါသနည္းဟု ေမးရာ
ဒကာ-ငါ ဒီေရေျမာင္းကို ခုန္ေက်ာ္လိုက္လွ်င္ သကၤန္းတထည္မွ် ရမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဟုေျဖရာ ထိုအခါက်မွ မေထရ္ႀကီးကို ၾကည္ညိဳ၍ သံုးထည္လံုး လွဴေသာဟူ၏။
ဤဇာတ္လမ္းတြင္ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ႀကီးသည္ပင္ ေမ်ာက္ဘ၀တြင္ အျဖစ္မ်ားခဲ့ဖူး၍ ၀ါသနာအေငြ႔အသက္ က်န္ေနေၾကာင္း ပိဋကတ္ေတာ္တြင္ မပါ၀င္ေသာ္လည္း အေၾကာင္းအရာလည္းေပၚလြင္ ဟာသရသပါ ခံစားရေသာေၾကာင့္ မေထရ္အဆက္ဆက္တို႔ ေျပာရိုးဆိုစဥ္ရွိေနေသာ ဇာတ္လမ္းျဖစ္ပါ၏။
********************************************************************************
(ေမး) (အသုဘ ကမၼ႒ာန္း ၁၀-ပါး)
အရွင္ဘုရား၊ ကမၼ႒ာန္း ၁၀-ပါးရွိသည္ဟု မွတ္သားဖူးပါသည္။ အသုဘကမၼ႒ာန္းအားလံုး မတင့္တယ္ဖြယ္၊ မႏွစ္သက္ဖြယ္ အတူတူပင္ျဖစ္၍ အသုဘကမၼ႒ာန္းကို တမ်ိဳးတည္းဟု သတ္မွတ္လွ်င္ ရႏိုင္ပါသလားဘုရား။ အသုဘ ၁၀-ပါး၏ ပါဠိအနက္အဓိပၸါယ္တို႔ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ မွတ္သားရလြယ္ကူေအာင္ ေျဖၾကားေပးေတာ္ မူပါဘုရား။
(ျမဂိုးလူ-တမူးျမိဳ႔)
(ေျဖ)
အသုဘ ဟူသမွ်သည္ မတင့္တယ္ဖြယ္ အတူတူပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး ရာဂစရိုက္-တပ္မက္ႏွစ္သက္မႈ မ်ားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ ရာဂစရိုက္ ေလ်ာ့ပါးေအာင္ အသုဘကမၼ႒ာန္းကို ရႈရပါသည္။ ထိုသို႔ရာဂစရိုက္ ျဖစ္ေပၚရာ၌ တပ္မက္ႏွစ္သက္မႈ ပံုစံ အမ်ိုးမ်ိဳးရွိၾကသည့္အတြက္ ထိုတပ္မက္ႏွစ္သက္မႈ ကြဲျပားသည့္ အေလ်ာက္ အသုဘ ၁၀-မ်ိဳး ခြဲျခမ္းထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(၁) ကိုယ္ေနဟန္ထား-ကာယအလွေမာင္မယ္တို႔၏ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးကို စံုမက္ႏွစ္သက္ေသာ စရိုက္ရွိသူသည္ ဥဒၶဳမတာကအသုဘ=ေသျပီး သံုးေလးငါးရက္ ဖူးဖူးေရာင္ထေနေသာ ပံုသ႑ာန္ မတင့္တယ္သည့္ သူေသာေကာင္ကို ရႈရမည္။
(၂) အေရာင္အဆင္း ၀ါ၀င္းျဖဴေဖြးေသာအဆင္းကို ႏွစ္သက္တပ္မက္သူသည္ ၀ိနီလကအသုဘ=ညိဳမဲေနေသာ အေကာင္ပုပ္ စက္ဆုပ္စရာကို ရႈရမည္။
(၃) အေမႊးနံ႔သာ ပန္းနံ႔သာ ဆင္ျမန္းထားသျဖင့္ ကိုယ္နံ႔တသင္းသင္း ေမႊးပ်ံ႔ျခင္းကို စံုမက္ေသာစရိုက္ရွိသူသည္ ၀ိပုဗၺကအသုဘ=ျပည္ပုပ္မ်ားယိုက်သျဖင့္ ပုပ္ေဟာင္ေနေသာ အသုဘကို ရႈရမည္။
(၄) တစုတေပါင္းတည္း လံုးလံုးက်စ္က်စ္ တဆက္တစပ္တည္း တင့္တယ္မႈကို စံုမက္ေသာသူသည္ ၀ိစၧိႏၵကအသုက=ခါးတပိုင္း ျပတ္ေနေသာ အေကာင္ပုပ္ စက္ဆုပ္စရာကို ရႈရမည္။
(၅) အိအိစက္စက္ အသားဆိုင္ညက္ညက္ ေဖာင္းေဖာင္းအိအိ ျပည့္ျပည့္ျဖိဳးျဖိဳး ႏွစ္သက္တတ္သူသည္ ၀ိကၡာယိတကအသုဘ=က်ီး၊ ေခြး၊ လင္းတတို႔ အသားဆိုင္မ်ားကို ကိုက္စားထားသျဖင့္ ပံုပန္းပ်က္ေနေသာ သူေသေကာင္ပုပ္ကို ရႈရမည္။
(၆) ေခါင္း၊ ခါး၊ ေျခ၊ လက္၊ အဂၤါႀကီးငယ္ တင့္တယ္လွသည္ဟု တစိမ့္စိမ္ၾကည့္ရႈ ႏွစ္သက္ေသာသူသည္ ၀ိကၡာယိတကအသုဘ=ေျခ၊ လက္၊ ကိုယ္၊ ေခါင္း၊ တကြဲတျပားစီ ပစ္ထားေသာ မႏွစ္သက္ဖြယ္ အသုဘကို ရႈရမည္။(တခုခ်င္းျဖစ္ေနလွ်င္ ႏွစ္သက္ဖြယ္မဟုတ္ေတာ့)။
(၇) ေရႊငွက္ေပ်ာအသြင္ မထင္ရိုးဆစ္၊ ေခ်ေမာေျပျပစ္ေသာ ခႏၶာကိုယ္ကို ႏွစ္သက္သူသည္ ဟတ၀ိကၡိတၱကအသုဘ=ဒဏ္ရာအမ်ိဳးမ်ိဳး မႊမ္းထား ခုတ္လွီးထားေသာ မတင့္တယ္ဖြယ္ အသုဘကို ရႈရမည္။
(၈) ေရႊေငြတန္ဆာ ရတနာအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔၏ အေရာင္ေၾကာင့္ ေျပာင္ေျပာင္လက္လက္ တင့္တယ္သည္ဟု ႏွစ္သက္တတ္သူသည္ ေလာဟိတကအသုဘ=ဒဏ္ရာအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔မွ ေသြးမ်ားယိုစီးက်ေနေသာ အသုဘ အေကာင္ပုပ္ကို ရႈရမည္။
(၉) ငါတဦးတည္း ပိုင္ႏိုင္စိုးမိုးသည္ဟု ျမတ္ႏိုးစံုမက္တတ္သူသည္ ပုဠဳ၀ကအသုဘ=မေရတြက္ႏိုင္ေသာ ပိုးေလာက္တို႔ တဖြားဖြားက်ေနေသာ သူေသေကာင္ပုပ္ကို ရႈရမည္။
(၁၀) ျဖဴေဖြးေသာသြား၊ ပုလဲကံုးအလားဟု အရိုးေကာင္းျဖစ္အင္ ခံုမင္ႏွစ္သက္သူသည္ အ႒ိကအသုဘ= အရိုးမ်ားက်ေနေသာ အေကာင္ပုပ္ စက္ဆုပ္စရာကို ရႈရမည္။
********************************************************************************
(ေမး) (အလွဴသံုးမ်ိဳး အက်ိဳးေပးပံု)
အရွင္ဘုရား၊ ဆရာႀကီး မင္းယုေ၀မွတဆင့္ ဦးအုန္းျမင့္ ေမးျမန္းသည္မွာ-
(က) ေစတီဘုရား တည္ေဆာက္လွဴဒါန္းသည့္ကုသိုလ္။
(ခ) ေက်ာင္း၊ သိမ္၊ ဇရပ္ စသည္ကို တည္ေဆာက္လွဴဒါန္းသည့္ကုသုိလ္။
(ဂ) ရွင္ျပဳ ရဟန္းခံ၍ လွဴဒါန္းသည့္ကုသိုလ္မ်ားလည္း အက်ိဳးေပးပံု မည္သို႔ထူးျခားသည္ကို ရွင္းလင္းေပးေတာ္မူ ပါရန္ တဆင့္ ေမးျမန္းထားပါသည္။
(ကိုအုန္းျမင့္-ေရႊကူျမိဳ႔၊ ကခ်င္ျပည္နယ္)
(ေျဖ)
ဤေမးခြန္း၏အေျဖမွာ က်ယ္ျပန္႔လွပါသည္။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍သာ ေျဖပါမည္။
(က) ေစတီဘုရားတည္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဂၤေတမ်ား၊ အုတ္မ်ား၊ ေရႊသကၤန္းမ်ားကပ္၍ (ေရႊခ်၍) အျမဲအစြဲ တည္ထားပူေဇာ္ၾကေသာ ေစတီမ်ားကို မဆိုထားဘိ-
သဲပံုေစတီတည္၍ ပူေဇာ္ရေသာ အက်ိဳးသည္ပင္ အလြန္ႀကီးမားလွပါသည္။ ၀ိပႆီျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံသြား၍ မမီလိုက္ေသာ ဟိမ၀ႏၲာရေသ့တပါးသည္ ေခ်ာင္းရိုးထဲတြင္ သဲပံုေစတီတည္၍ ဘုရားအုတ္၊ ဓာတ္ေတာ္ ဌာပနာထားေသာ ေစတီအမွတ္ျဖင့္ ေတာပန္း၊ ေတာင္ပန္းတို႔ျဖင့္ အျမဲပူေဇာ္ေလ၏။ ထိုေကာင္းမႈေၾကာင့္ လူ႔ျပည္၊ နတ္ျပည္ အစုန္အဆန္ စည္းစိမ္ခံစား၍ သိၾကားမင္း၊ စၾကာမင္းအျဖစ္ အႀကိမ္မ်ားစြာျဖစ္ျပီး ေဂါတမဘုရားရွင္လက္ထက္၌ အဘိညာဏ္ ၆-ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ရဟႏၲာျဖစ္ရေလ၏။
(အပါဒါန္၊ ႒-ဒု-၈၇)
ထို႔ျပင္ ၀ိပႆီဘုရားလက္ထက္မွာပင္ ဟိမ၀ႏၲာ ကုကၠဳရေတာင္အနီး ရေသ့ေက်ာင္း၌ ေနထိုင္ေသာ တပည့္ငါးေထာင္တို႔၏ ဆရာရေသ့ႀကီးသည္ ေရာဂါေၾကာင့္ ဘုရားထံ မသြားႏိုင္သျဖင့္ ဂုဏ္ေတာ္ကို ၾကည္ညိဳ၍ ပန္းေစတီျပဳကာ ၀ိပႆီဘုရားအား ရည္မွန္း၍ ပူေဇာ္လွဴဒါန္းေလ၏။ ထိုေကာင္းမႈေၾကာင့္ ျဗဟၼာ့ျပည္၌ ျဖစ္ရျပီး ေဂါတမဘုရားလက္ထက္၌ ပုပၹထူပိယေထရ္ (ပန္းေစတီတည္ထားပူေဇာ္ေသာ မေထရ္) ဟု ေက်ာ္ၾကားေသာ ရဟႏၲာျဖစ္ေလသည္။
သဲပံုေစတီ၊ ပန္းေစတီမ်ားပင္ ဤမွ် အက်ိဳးႀကီးလွ်င္ ထူးကဲစြာ ပူေဇာ္ႏိုင္သမွ် ထူးကဲစြာ အက်ိဳးေပးမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
(ခ) ေက်ာင္း၊ သိမ္၊ ဇရပ္ လွဴရျခင္းအက်ိဳးမ်ား
မင္းကြန္းတိပိဋက ဆရာေတာ္ႀကီး ေရးသားေသာ အပါဒါန္လာ ေက်ာင္းလွဴရျခင္းအက်ိဳးမ်ား-
သံုးတန္ေစတနာ၊ ညီညြတ္စြာျဖင့္၊ မဟာသာသနိက၊ ၀ိဟာရေက်ာင္း၊ တန္ေဆာင္းအလွဴ၊ ေဆာက္လွဴသူတို႔၊ ႀကီးထူကဲ၀ွန္၊ က်ိဳးရ ဟန္ကို၊ က်မ္းဂန္ေထာက္ခ်င့္၊ နိဒါန္းဖြင့္ေသာ္-
(၁) နတ္ႏွင့္လူ၀ယ္၊ သေႏၶတြယ္၍၊
(၂) လိုဖြယ္မတ၊ ေဆာက္အံုရ၏၊
(၃) မထၾကက္သီး၊ ကိုယ္လည္းမလႈပ္၊ ေၾကာက္ရုပ္မထင္၊ ထိတ္လန္႔စင္၏၊
(၄) ျခေသၤ့သစ္က်ား၊ သားရဲမ်ားႏွင့္၊ ဖမ္းစားကလူ၊ ႏွိပ္စက္မူသား၊ ေတာသူဘုတ္ျပိတ္၊ အဆိပ္ထန္ျပင္း၊ ေျမြႏွင့္ကင္းက၊ အဆင္းေဖာက္ျပန္၊ ကုမၻာန္ရကၡိဳသ္၊ နတ္မိုက္ရန္ေပါင္း၊ ေဘးလြတ္ေရွာင္း၏၊
(၅) မေကာင္းအိပ္မက္၊ မျမင္မက္ဘူး၊
(၆) ထင္လ်က္သတိ၊ ခိုင္ျမဲဘိ၍၊ ၀ိပရိဏံ၊ ေဖာက္ျပန္စိတ္ရင္း၊ ရူးသြပ္ျခင္းမွ၊ ရွင္းရွင္းလြတ္ေရွာင္း၊ က်ိဳးဆက္ေကာင္း၏၊
(၇) ေနာက္ေႏွာင္းဘ၀၊ ပစၧိမ၀ယ္၊ ဂုဏကဲပို၊ အရဟတၱဖိုလ္ဟု၊ ထိုထိုေက်းဇူး၊ လြန္ျပန္႔ျပဴးသည္၊ ေဆာက္ဦးလွဴက်ိဳး ခုနစ္တည္း။
တဖန္ ေက်ာင္းလွဴက်ိဳး ၈-ပါး
ေရႊဘံုေပၚေပါက္၊ ထိတ္ေၾကာက္လန္႔ကင္း၊ ေဘးရန္ရွင္းေပ်ာက္၊ မေျခာက္ယကၡ၊ ပါပမမက္၊ ဘ၀ဆက္သိ၊ ျမဲသတိသည္၊ မွတ္ဘိေက်ာင္းလွဴရွစ္မ်ိဳးတည္း။
(ဂ) ရဟန္းခံ ရွင္ျပဳအက်ိဳးမ်ားမွာ-
အထူးသျဖင့္ သပိတ္၊ သကၤန္း စေသာ ပရိကၡရာမ်ားကို လွဴဒါန္းသျဖင့္
ေရႊသို႔အဆင္း၊ ညစ္ေၾကးကင္း၍၊ ေရာင္၀င္းထိန္ပ၊ ႏူးညံ႔လွ၏၊ မကသိန္းဖိုး၊ ပုဆို ရေလ၊ ညိဳ,ေရႊ,ျဖဴ,နီ၊ ဤရွစ္လီႏွင့္၊ ႀကီးလင့္ကံအား၊ ေယာက်္ားျဖစ္ဘိ၊ ဧဟိဘိကၡဳ၊ သဗၺညဳတ၊ ေခၚျပဳျမြက္ဟ၊ မိန္းမဘ၀၊ လက္ခတသိန္း၊ တြက္ကိန္းတန္ဖိုး၊ ကိုးကုေဋမွ်၊ ေလးလအခ်ိန္၊ ပန္းတိမ္ငါးရာ၊ မွန္စြာလုပ္ရ၊ မဟာလတာ၊ ေခၚတန္ဆာကို၊ ၀တ္ကာဆင္ျမန္း၊ ျမတ္ေရႊက်မ္း၀ယ္၊ ဤတဆယ္၊ မွတ္ဖြယ္ သကၤန္းလွဴက်ိဳးတည္း။
(အပါဒါန္ႏွင့္ ဓမၼပဒ)
အဘိဓမၼာအ႒ကထာ၌ အဘိဓမၼာ၊ က်မ္းအလာကား၊ ေကာင္းစြာအဆင္း၊ ေကာင္းျခင္းအသံ၊ တတန္အနံ႔၊ ေမႊးပ်ံ႔လႈိင္စြာ၊ ရသာေဘာဂ၊ သံုးေဆာင္ရလ်က္၊ ဖႆကိုယ္မွာ၊ ႏူးညံ႔စြာႏွင့္၊ ပမာဂြမ္းလား၊ ကင္းျငားအနာ၊ ခ်မ္းသာသုခ၊ ဤေျခာက္၀ကို၊ နိစၥမလြဲ၊ စံရျမဲ။
သပိတ္လွဴရက်ိဳး-
ေရႊေငြပတၱျမား၊ သံုးပါးခြက္ရ၊ ဘယကင္းေလ၊ သူရိုေသ၏။ မ်ားေထြေလာဘ၊ ေဘာဂမပ်က္၊ စိတ္လက္တည္ၾကည္၊ လိုသည္တရား၊ ေခါင္းပါးကိေလ၊ ဤဆယ္ေထြသည္၊ ပေတၱသပိတ္ လွဴက်ိဳးတည္း။
ရွင္ျပဳရဟန္းခံပြဲ၌ ဆြမ္းအာဟာရ လွဴဖြယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔အတြက္လည္း သီးသန္႔အက်ိဳးမ်ားစြာ ရွိပါေသး၏။ ေနာက္ဆံုး နိဗၺာန္တိုင္ထိ အက်ိဳးမ်ားစြာ ရႏိုင္ေပ၏။
(ျမတ္မဂၤလာ ၂၀၀၇-ခု ဧျပီလ)
၁ ေဒၚလာ= ၉၈၀ က်ပ္
၁ ဘတ္ = ၃၁ က်ပ္
