(ဧကစၥသႆတဒိ႒ိ စတုတၳ၀ါဒ)
၄၉။ စတုတၳ၀ါဒ၌ကား အခ်ဳိ႕တည္ျမဲ အခ်ဳိ႕မတည္ျမဲ အယူရွိကုန္ေသာ အသွ်င္သမဏျဗာဟၼဏတုိ႔သည္အဘယ္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ အဘယ္ကုိ စြဲမွီ၍ အတၱကုိလည္းေကာင္း၊ ေလာကကုိလည္းေကာင္းအခ်ဳိ႕တည္ျမဲ၏၊ အခ်ဳိ႕မတည္ျမဲဟု ျပကုန္သနည္း -
ရဟန္းတုိ႔ ဤေလာက၌ အခ်ဳိ႕ေသာ သမဏသည္လည္းေကာင္း၊ ျဗာဟၼဏသည္လည္းေကာင္းၾကံစည္ေလ့ရွိ၏၊ စူးစမ္းေလ့ရွိ၏၊ ထုိသူသည္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ၾကံစည္၍ စူးစမ္းဆင္ျခင္၍ မိမိ၏ ထင္ျမင္ခ်က္ကုိ ဤသုိ႔ ဆုိ၏ -
''မ်က္စိ နား ႏွာ လွ်ာ ကုိယ္ဟုဆုိအပ္ေသာ ဤ (႐ုပ္) အတၱသည္ (ျဖစ္ျခင္းရွိ၍) မျမဲ၊ (ပ်က္ျခင္းရွိ၍) မခုိင္ျမဲ၊ (ထာ၀စဥ္ ရွိမေန၍) မတည္ျမဲ၊ ေဖာက္ျပန္ျခင္း သေဘာရွိ၏၊ စိတ္ မေနာ ၀ိညာဥ္ဟု့ဆုိအပ္ေသာ ဤ (နာမ္) အတၱသည္ (ျဖစ္ျခင္းမရွိ၍) ျမဲ၏၊ (ေသျခင္းမရွိ၍) ခုိင္ျမဲ၏၊ (ထာ၀စဥ္ရွိေန၍) တည္ျမဲ၏၊ ေဖာက္ျပန္ျခင္း သေဘာ မရွိ၊ ျမဲေသာ အရာတုိ႔ႏွင့္ တူစြာ တည္ျမဲတုိင္းပင္တည္လတၱံ႕''ဟု ဆုိ၏။
ရဟန္းတုိ႔ ဤသည္ကား စတုတၳ အေၾကာင္းတည္း၊ ယင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ယင္းကုိ စြဲမွီ၍အခ်ဳိ႕တည္ျမဲ အခ်ဳိ႕မတည္ျမဲ အယူရွိကုန္ေသာ အခ်ဳိ႕သမဏျဗာဟၼဏတုိ႔သည္ အတၱကုိလည္းေကာင္း၊ ေလာကကုိလည္းေကာင္း အခ်ဳိ႕တည္ျမဲ၏၊ အခ်ဳိ႕မတည္ျမဲဟု ျပကုန္၏။ (၄-၈)
၅၀။ ရဟန္းတုိ႔ အခ်ဳိ႕တည္ျမဲ အခ်ဳိ႕မတည္ျမဲ အယူရွိကုန္ေသာ သမဏျဗာဟၼဏတုိ႔သည္ အတၱကုိလည္းေကာင္း၊ ေလာကကုိလည္းေကာင္း အခ်ဳိ႕တည္ျမဲ၏၊ အခ်ဳိ႕မတည္ျမဲဟု ဤေလးမ်ဳိးေသာအေၾကာင္း တုိ႔ျဖင့္ ျပကုန္၏။
ရဟန္းတုိ႔ အခ်ဳိ႕တည္ျမဲ အခ်ဳိ႕မတည္ျမဲ အယူရွိကုန္ေသာ သမဏျဗာဟၼဏ အားလံုးတုိ႔သည္အတၱကုိလည္းေကာင္း၊ ေလာကကုိလည္းေကာင္း အခ်ဳိ႕တည္ျမဲ၏ အခ်ဳိမတည္ျမဲဟု ျပၾကလွ်င္ ဤေလးမ်ဳိးေသာ အေၾကာင္းတုိ႔ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဤ (ေလးမ်ဳိး) တုိ႔တြင္ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အေၾကာင္းျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ျပကုန္၏၊ ဤ (ေလးမ်ဳိး) တုိ႔မွ တစ္ပါးေသာ အေၾကာင္းမရွိ။
၅၁။ ရဟန္းတုိ႔ ''ဤအယူတုိ႔သည္ ဤသုိ႔ စြဲယူထားလွ်င္ ဤသုိ႔ မွားယြင္းစြာ သံုးသပ္ထားလွ်င္ ဤသုိ႔လားရာရွိကုန္၏၊ ဤသုိ႔ တမလြန္ရွိကုန္၏''ဟု ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထုိ (ေလးမ်ဳိးေသာအယူ) ကုိသိေတာ္မူ၏။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထုိ (ေလးမ်ဳိးေသာ အယူ) ကုိလည္း သိေတာ္မူ၏၊ ထုိ႔ထက္ အထူးသျဖင့္လြန္ျမတ္ေသာ တရားကုိလည္း သိေတာ္မူ၏၊ ထုိ (အထူးသျဖင့္ လြန္ျမတ္ေသာတရား) ကုိသိေတာ္မူေသာ္ လည္း မွားယြင္းစြာ မသံုးသပ္၊ မွားယြင္းစြာမသံုးသပ္ေသာေၾကာင့္ထုိ (ျမတ္စြာဘုရား) သည္ ကုိယ္ေတာ္ တုိင္သာလွ်င္ နိဗၺာန္ကုိ သိေတာ္မူ၏။
ရဟန္းတို႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေ၀ဒနာတုိ႔၏ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိလည္းေကာင္း၊ ခ်ဳပ္ေၾကာင္းကုိလည္းေကာင္း၊ သာယာဖြယ္ကုိလည္းေကာင္း၊ အျပစ္ကုိလည္းေကာင္း၊ ေ၀ဒနာတုိ႔မွ ထြက္ေျမာက္ရာကုိလည္းေကာင္းဟုတ္မွန္ေသာအတုိင္း သိေတာ္မူသျဖင့္ (တစ္စံုတစ္ရာ) မစြဲလမ္းမူ၍ လြတ္ေျမာက္ေတာ္မူ၏။
၅၂။ ရဟန္းတို႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အၾကင္တရားတုိ႔ကုိ ကုိယ္ေတာ္တုိင္ထူးေသာ ဉာဏ္ျဖင့္မ်က္ေမွာက္ျပဳ၍ ေဟာေတာ္မူ၏၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ဟုတ္မွန္ေသာ ဂုဏ္ကုိ မွန္စြာေျပာလုိၾကလွ်င္ အၾကင္တရားတုိ႔ျဖင့္ ေျပာၾကရာ၏၊ နက္နဲကုန္ေသာ ျမင္ႏုိင္ခဲကုန္ေသာ သိႏုိင္ခဲကုန္ေသာ ၿငိမ္သက္ကုန္ေသာ မြန္ျမတ္ကုန္ေသာ ၾကံစည္ျခင္းျဖင့္ မေရာက္ႏုိင္ကုန္ေသာ သိမ္ေမြ႕ကုန္ေသာ ပညာရွိတုိ႔သာ သိႏုိင္ကုန္ေသာ ထုိတရားတုိ႔သည္ ဤသည္တုိ႔ပင္တည္း။
------