( ဘဒၵႏၲ ၀ါယာမသာရ ေျဖသည္ )
(ေမး) (ဒါနျပဳရာတြင္)
အရွင္ဘုရား၊ ဒါနေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္ရာတြင္ လကၡဏာယာဥ္သံုးပါးတင္၊ ၀ိပႆနာဉာဏ္ ဆင္ျခင္ျပီးလွဴမွ ျမတ္တယ္။ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို ေက်းဇူးျပဳတယ္။ အဲဒီအလွဴမွ အလြန္ျမတ္တာ။ ဒါေၾကာင့္ ၀ိပႆနာဉာဏ္ဆင္ျခင္၊ လကၡဏာယာဥ္သံုးပါးတင္ လွဴရမယ္လို႔ ေဟာေျပာေနတာ ေတြ႔ျမင္ၾကားသိေနရပါတယ္ဘုရား။ ၀ိပႆနာ မတင္ႏိုင္ေသာ အလွဴမ်ား၊ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို ေက်းဇူးမျပဳႏိုင္ေတာ့ဘူးလားဘုရား။ က်မ္းဂန္အေထာက္အထား အညႊန္းပါဠိမ်ား ကိုးကား၍ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
(အရွင္ဥကၠံသ-စစ္ေတြျမိဳ႔)
(ေျဖ)
ဒါနအရာတြင္ ပုဗၺစတနာ၊ မုဥၥေစတနာ၊ အပရေစတနာ-ဟု ေစတနာသံုးတန္ ျပည့္စံုရမည္။ ကံ ကံ၏အက်ိဳးကို သိျမင္၍ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္တိုင္ထိ ရည္ရြယ္မွန္းထားျပီး ဉာဏ္ႏွင့္ယွဥ္၍ လွဴဒါန္းရမည္။ ထိုကဲ့သို႔ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို တကယ္လိုခ်င္ေသာစိတ္ျဖင့္ ရည္ရြယ္မွန္းထား၍ လွဴဒါန္းႏိုင္ျခင္းသည္သာ ပဓာနျဖစ္သည္။ ထိုကုသုိလ္သည္ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို ေက်းဇူးျပဳႏိုင္ပါသည္။
လကၡဏာယာဥ္သံုးပါးတင္၍ ၀ိပႆနာဉာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္၍ လွဴရမည္ဟု ဆိုရာ၌ ဒါနျပဳရင္း ၀ိပႆနာ ကုသိုလ္ပါ ရေစခ်င္၍ ေျပာဆိုၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ၀ိပႆနာတင္လွဴႏိုင္မွ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို ေက်းဇူးျပဳႏိုင္သည္။ ဉာဏ္ႏွင့္ယွဥ္၍ လွဴျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုလိုရင္းမဟုတ္ပါ။ ကံ ကံ၏အက်ိဳးတရားကို သိျမင္၊ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို လိုခ်င္စိတ္ျဖင့္ လွဴဒါန္းလွ်င္ပင္ ဉာဏသမၸယုတ္ ဉာဏ္ႏွင့္ယွဥ္ျခင္း ျဖစ္ေတာ့၏။
ဤေမးခြန္းအတြက္ မွတ္ဖြယ္ေကာင္း၍ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ မဟာဗုဒၶ၀င္ စာတမ္းကို ဖတ္ၾကည့္ၾကပါဦး-
ဤအရာ၌ ကံ ကံ၏အက်ိဳး စသည္တို႔ကို သိျမင္နားလည္ေသာ ဉာဏ္ႏွင့္ယွဥ္ျခင္းပင္ ဉာဏသမၸယုတ္ ကုသိုလ္ဒါနျဖစ္ဖို႔ရန္ အေၾကာင္း လံုေလာက္ေပျပီ။ လွဴဒါန္းေသာအခါ ျမင့္ျမတ္ေသာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ႏွင့္ ယွဥ္ရမည္။ ယွဥ္ပံုကား-
လွဴဒါန္းေသာ ဒါယကာ ငါသည္လည္း အနိစၥ၊ မျမဲေသာတရားပင္ ျဖစ္သည္။
လွဴဖြယ္၀တၳဳ ပစၥည္းသည္လည္း အျမဲေသာအနိစၥပင္ ျဖစ္သည္။
အလွဴခံပုဂၢဳလ္သည္လည္း မျမဲေသာ အနိစၥပင္ ျဖစ္သည္။
အနိစၥျဖစ္ေသာ ငါသည္ အနိစၥျဖစ္ေသာ ပစၥည္းကို အနိစၥျဖစ္ေသာ အလွဴခံအား လွဴဒါန္းေနျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္ဟု ႏွလံုးသြင္းကာ လွဴဒါန္းရမည္ဟု ညႊန္ၾကားေျပာဆိုၾကသည္ကား ျမတ္ေသာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ ျဖစ္ေစလိုသည့္ အတြက္သာ ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ေျပာသည့္အတိုင္း မဟုတ္လွ်င္ ဉာဏသမၸယုတ္ဒါန မျဖစ္-ဟူ၍ကား မမွတ္အပ္။
၀ိပႆနာအစစ္ကို ပြားလုိေသာသူသည္ ေရွးဦးစြာ ငါသူတပါး ေယာက်္ားမိန္းမ-စေသာ ပုဂၢိဳလ္စြဲ၊ အတၱစြဲ ပယ္ေဖ်ာက္ျပီးလွ်င္ ရုပ္နာမ္အစုမွ်သာ ျဖစ္သည္ကို ထင္ျမင္ျပီးမွ ထိုရုပ္နာမ္တို႔သည္ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ ျဖစ္သည္ဟု ရႈရ၏။ ငါ အနိစၥ၊ အလွဴပစၥည္း အနိစၥ၊ အလွဴခံ အနိစၥ ဟူ၍ ရုပ္နာမ္သို႔ မထိခိုက္ဘဲ ပညတ္တြင္ရႈ၍သာ လကၡဏာယာဥ္တင္၍ ထင္ႏိုင္-ရႏိုင္ၾကမည္ မဟုတ္ေပ။ ရွင္းေလာက္ျပီဟု ယူဆပါသည္။
********************************************************************************
(ေမး) (ပ႒ာန္းႏွင့္ မေကာင္းဆိုး၀ါး၊ ဆရာက ေသာတာပန္ မဟုတ္ဘဲ တပည့္က ေသာတာပန္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား၊ မိဘႏွင့္ သားသမီး စကားမေျပာလွ်င္)
အရွင္ဘုရား၊ (၁) ေမတၱသုတ္ရြတ္လွ်င္ မေကာင္းဆိုး၀ါးမ်ားက မေျခာက္လွန္႔ဘဲ ပ႒ာန္းေဒသနာရြတ္လွ်င္ မေကာင္းဆိုး၀ါးမ်ားက ေျခာက္လွန္႔တတ္သည္ဟု လူအမ်ား ေျပာဆိုေနၾကသည္မွာ မွန္-မမွန္ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
(၂) ဆရာက ေသာတာပန္ မျဖစ္ဘဲ တပည့္က ေသာတာပန္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသလား။
(၃) မိဘႏွင့္ သားသမီး အဆင္မေျပ၍ စကားမေျပာသည္မွာ မည္သည့္ကံ ထိုက္ပါသနည္း။
(ေဒၚေကတီ-ေနျပည္ေတာ္)
(ေျဖ)
(၁) ေမတၱသုတ္ရြတ္လွ်င္လည္း မေကာင္းဆိုး၀ါးမ်ား မေျခာက္လွန္႔သလို ပ႒ာန္းရြတ္လွ်င္လည္း မေကာင္းဆိုး၀ါးမ်ား မေျခာက္လွန္႔ႏိုင္ပါ။
ပ႒ာန္းတရားကို နတ္ေတြကလည္း ႏွစ္သက္သေဘာက်ၾကပါသည္။ ပ႒ာန္းအပါအ၀င္ အဘိဓမၼာတရားေတြကို နတ္ျပည္မွာ အဓိက ေဟာရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ နတ္ေကာင္း နတ္ျမတ္ေတြ ႏွစ္သက္ျပီး လာနာၾကလွ်င္ မေကာင္းဆိုး၀ါးနတ္မ်ား အလိုလိုရွဲဲျပီးသား၊ ကင္းျပီးသား ျဖစ္ပါသည္။ မ်ားမ်ားရြတ္ဖတ္ပါေလ။
(၂) ဆရာက ေသာတာပန္ မျဖစ္ဘဲ တပည့္က အရင္ေသာတာပန္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဆရာကို တပည့္ကျပန္၍ တရားထူးရေစေသာ ၀တၳဳသာဓကမ်ား ရွိပါသည္။ ဂုိဏ္းႀကီး ၁၈-ဂုိဏ္းကို စာေပပို႔ခ်ေနေသာ မဟာသိ၀မေထရ္ကို တပည့္တပါးက လာ၍ သံေ၀ဂရေစျပီး အရဟတၱဖိုလ္ တရားထူးရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ရဖူး၏။( အံ-၁-႒၊ ၃၁)
မဟာတိႆမေထရ္ကို တပည့္ျဖစ္သူ ဓမၼဒိႏၷာမေထရ္က တရားထူးရေစသည္မ်ား သာဓကရွိပါသည္။
(၃) မိဘႏွင့္ သားသမီး အဆင္မေျပ၍ စကားမေျပာဘဲ ေနျခင္းျဖင့္ အျပစ္မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အဆင္မေျပတုန္း စကားမေျပာဘဲ ေနျခင္းသည္ အျပစ္ထပ္၍ မျဖစ္ႏိုင္သျဖင့္ ေကာင္းပါသည္။
အဆင္မေျပတုန္း ေျပာသည့္စကားမ်ားသည္ ေကာင္းသည့္စကားမ်ား ျဖစ္လာဖို႔ ခဲယဥ္းပါသည္။ အဆင္ေျပေအာင္ ျပန္၍ ဖန္တီးၾကရမည္။ တဦးက မွားလၽွ်င္ မွားသလို အျပန္အလွန္ ခြင့္လႊတ္ေတာင္းပန္ သင့္ၾက၏။
********************************************************************************
(ေမး) ( ၁။ ကိုယ္တြင္းသာသနာႏွင့္ ကိုယ္ပသာသနာ၊ ၂။ ကိုယ္တြင္း သရဏဂံုႏွင့္ ကိုယ္ပ သရဏဂံု)
အရွင္ဘုရား ၊ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို ကြဲျပားေအာင္ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
(၁) ကိုယ္တြင္း သာသနာႏွင့္ ကိုယ္ပ သာသနာ။
(၂) ကိုယ္တြင္း သရဏဂံုႏွင့္ ကိုယ္ပ သရဏဂံုတို႔ကို အမ်ားနားလည္ေအာင္ ရွင္းလင္းေပးေတာ္မူရန္ ျဖစ္ပါသည္ဘုရား။
(ဦးအရိယ၀ံသ၊ ျမစ္ႀကီးနားျမိဳ႔)
(ေျဖ)
သာသနာဆိုသည့္ ဘုရားရွင္၏ အဆံုးအမစကားမ်ားကို မိမိရင္ထဲ၊ ႏွလံုးသားထဲမွာ အျမဲကပ္ထားႏိုင္လွ်င္ ကပ္ထားႏိုင္သေလာက္ ကိုယ္တြင္းသာသနာ ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ဥပမာ-ငါးပါးသီလထဲက မုသာ၀ါဒါ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ-မုသားေျပာျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏ ဆိုေသာ သာသနာ့အဆံုးအမ စကားေလးတခုကို မိမိကိုယ္ထဲ စိတ္ႏွလံုးထဲ အျမဲကပ္ထားေဆာင္ထားလွ်င္ မုသားေျပာဖို႔ ႀကံဳတိုင္း ငါက မုသားေျပာျခင္းကို ေရွာင္ထားတာျဖစ္လို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာဘူး။ ဒီသီလ၊ ဒီသိကၡာပုဒ္ကို စိတ္ႏွလံုးထဲ အျမဲကပ္ထား၊ ေဆာင္ထားမယ္။ ဘယ္ေတာ့မွ ကြာမသြားေစရ၊ ပ်က္မသြားေစရ၊ မက်ိဳးမေပါက္ မေျပာက္မက်ားေစရဘူးဆိုလွ်င္ ကိုယ္တြင္းသာသနာ ျဖစ္ပါျပီ။
မုသားမပါ လကၤာမေခ်ာ-ဆိုျပီး လိမ္ခ်င္တဲ့အခါ လိမ္လိုက္၊ ညာလိုက္၊ မဟုတ္တာေျပာလိုက္ဆိုလွ်င္ေတာ့ ကိုယ္တြင္းမွာ သိကၡာပုဒ္ကြာသြား၊ ပ်က္သြားျပီမို႔ ကိုယ္ပ သာသနာအဆံုးအမမ်ားသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ရဟန္းမ်ားလည္း ရဟန္းသိကၡာပုဒ္ အဆံုးအမေတြ မတည္လွ်င္ ကိုယ္ပသာသနာပဲျဖစ္ျပီး သိကၡာပုဒ္ေတြ ထိမ္းသိမ္းမွ ကို္ယ့္ရင္ထဲက သာသနာျဖစ္ပါမည္။
သာသနာဆိုသည့္ အဆံုးအမတရားဂုဏ္ထဲမွာ ၾသေနယ်ိကဂုဏ္ဆိုတာ ရွိပါသည္။ ၾသပေနယ်ိေကာ-မိမိကာယ အဇၩတၱတြင္ ရရွိေပါက္ေရာက္ ကိုယ္ေတြ႔ေျမာက္ေအာင္ ကပ္၍ေဆာင္ထားထိုက္ေသာ တရား မည္ပါေပ၏-ဟု ဆိုထားပါသည္။ တရားေတြ မကပ္ထားလွ်င္ မတရားေတြကပ္ျပီး မတရားတာေတြကိုပဲ (အကုသိုလ္ေတြကိုပဲ) လုပ္မိျပီး အပါယ္ေလးပါး သံသရာပဲ လည္ရေတာ့မည္။ တရားကိုကပ္ထား ကိုယ္တြင္းမွာထည့္ထားမွ တရားတာေတြ (ကုသိုလ္ေတြ) ကိုသာ လုပ္ျဖစ္ျပီး သုဂတိသံသရာႏွင့္ နိဗၺာန္ကို ေရာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါသည္။
တန္ဖိုးရွိေသာ ေလာကရတနာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို လူတို႔က ကိုယ္မွာကပ္ျပီး ၀တ္ဆင္ၾကသည္။ ဂုဏ္လုပ္ၾကသည္။ ေလာကအေနျဖင့္ ဂုဏ္ရွိၾကသည္။ အထင္ႀကီးၾကသည္။ တင့္တယ္ၾကသည္။ ထို႔ထက္ ဘုရားအဆံုးအမ တရားရတနာကို ရင္ထဲ ႏွလံုးသားထဲမွာ အျမဲကပ္ထားသူအဖို႔ ဘုရားရွင္ႏွင့္ တေလာကလံုး သံုးဆယ့္တဘံုက အထင္ႀကီးေလးစားခံရသူ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ သာသနာဆိုသည့္ အဆံုးအမ ဓမၼရတနာထက္ ျမတ္ေသာ တန္ဖိုးရွိေသာ ကိုယ္တြင္းမွာအျမဲကပ္ထားသင့္ေသာ ရတနာကား ေလာက၌ မရွိပါဟု ယံကိဥၥိ ၀ိတၱံ ဣဓ ၀ါ ဟုရံ ၀ါ၊ သေဂၢသု ၀ါ ယံ ရတနံ ပဏီတံ၊ န ေနာ သမံ အတၳိ တထာဂေတန-ဟုဆိုထားပါသည္။
အျမတ္ဆံုးရတနာ၊ တန္ဖိုးအရွိဆံုး ရတနာကို ကပ္ထား၊ ေဆာင္ထားခ်င္သည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ ဓမၼရတနာ အဆံုးအမတရားစကားဆိုတဲ့ သာသနာကို ကိုယ္တြင္းမွာကပ္ထား။ ေဆာင္ထားပါေလ။ တေလာကလံုး တကမၻာလံုးမွာ ဂုဏ္အရွိဆံုး၊ က်က္သေရအရွိဆံုး ျဖစ္ပါ၏။
ကိုယ္တြင္း သရဏဂံုႏွင့္ ကိုယ္ပသရဏဂံု ဆိုရာမွာလည္း ရတနာျမတ္သံုးပါးကို ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္ရာတြင္ ဘုရား တရား သံဃာ ရတနာျမတ္သံုးပါးသည္ ငါတို႔ကို အပါယ္ဆင္းရဲ စသည္တို႔ကို ဖယ္ရွားေပးျပီး ခ်မ္းသာအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ေကာင္းက်ိဳး အမ်ိဳးမ်ိဳး သုဂတိသံသရာႏွင့္ နိဗၺာန္တိုင္ထိ ပို႔ေဆာင္ကယ္တင္ မည့္ရတနာျမတ္မ်ား ျဖစ္ေပသည္ဟု ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ယံုၾကည္ၾကရပါမည္။ ထိုသို႔ ယံုၾကည္ရာ၌ ဘုရား တရား သံဃာတို႔သည္ ဆင္းရဲပယ္ေဖ်ာက္ ခ်မ္းသာေရာက္ေအာင္ ေဘးရန္ပယ္ရွား ေကာင္းက်ိဳးမ်ားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေတာ္မူသည္မွာ ဟုတ္မွဟုတ္ရဲ႔လား-ဟု သံသယမရွိေစရ။
ေနာက္ဆံုး ဘုရား တရား သံဃာမ်ားကို ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ေနျခင္းသည္ အက်ိဳးမရွိ၊ မယံုၾကည္ႏွင့္ စြန္႔လြတ္ရမည္။ မစြန္႔လႊတ္လွ်င္ သတ္မည္-ဟု တဦးဦးက ဆိုလာလွ်င္ေတာ္မွ အသက္ကိုသာ စြန္႔မည္။ ရတနာသံုးပါး ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကို မစြန္႔ဘူးဆိုလွ်င္ ကိုယ္တြင္းသရဏဂံု ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ျဖစ္ျပီဟု သတ္မွတ္ႏို္င္ပါသည္။
ေလာက၌ အားထားေလာက္စရာ မိဘ၊ ဆရာသမား ေဆြမ်ိဳးဉာတကာ မိတ္ေဆြေကာင္းမ်ားရွိျခင္းသည္ ကိုယ္စိတ္လည္း ခ်မ္းသာ၏။ အစစအရာရာ အဆင္ေျပ၏။ ဂုဏ္လည္းရွိ၏။ အားကိုးအားထား ျပဳေလာက္စရာ မိဘ ဆရာသမား ေဆြမ်ိဳးဉာတိ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမရွိသူတို႔မွာ ဘ၀တြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး အားငယ္စရာ အားကိုးရာမဲ့ အေနျဖင့္ စိတ္ထားေသးသိမ္၍ ကိုယ္အင္အား စိတ္အင္အားတို႔ပင္ ညႇိဳးမွိန္ၾကရကုန္၏။
မည္သို႔ပင္ မိဘ ဆရာသမား စသည့္ အားကိုးရာမဲ့ျဖစ္ပေစ။သရဏဂံုသံုးပါးတည္းဟူေသာ တေလာကလံုးတြင္ အျမတ္ဆံုးျဖစ္သည့္ အားကိုးရာကို အားကိုးရာအျဖစ္ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ စြဲျမဲစြာ မွတ္ယူထားျပီး ထိုဘုရား တရား သံဃာ တို႔၏ ဆံုးမလမ္းညႊန္ခ်က္အတိုင္းသာ လိုက္နာက်င့္သံုးၾကလွ်င္ ဘုရား တရား သံဃာတို႔၏ သားရတနာ သမီးရတနာမ်ားအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိျပီး ျဖစ္ေတာ့သည္။
( ျမတ္မဂၤလာ ၂၀၀၇-ခု ဒီဇဘၤာလ)
၁ ေဒၚလာ= ၉၈၀ က်ပ္
၁ ဘတ္ = ၃၁ က်ပ္
