(ဘဒၵႏၲ ၀ါယာမသာရ ေျဖသည္)
(ေမး) (အရွင္ေမာဂၢလာန္ ႏွင့္ အရွင္သာရိပုတၱရာ)
အရွင္ဘုရား။ တပည့္ေတာ္သိလိုသည္မွာ အရွင္ေမာဂၢလာန္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ ဘ၀ေဟာင္းက ဇနီးမယား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ျဖင့္ မိဘမ်ားကို ရိုက္ႏွက္ခဲ့သျဖင့္ ပရိနိဗၺာန္စံခါနီးတြင္ ခိုးသားငါးရာတို႔၏ ရိုက္ႏွက္မႈကို ခံခဲ့ရသည္ဟု ဆိုပါသည္။
အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္လည္း ပရိနိဗၺာန္စံခါနီးတြင္ ေသြးအန္ေသာေရာဂါေ၀ဒနာကို ခံစားေတာ္မူရပါသည္။ ထိုေသြးအန္ေသာေရာဂါ ခံစားရသည္မွာ ဘယ္ဘ၀က ၀ဋ္ေၾကြးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ကို သိလိုလွပါသည္ဘုရား။
(ဦးသိန္းေထြး၊ ကိုးထပ္ႀကီးဘုရား၊ စမ္းေခ်ာင္း)
(ေျဖ)
အရွင္သာရိပုတၱရာ၏ ပရိနိဗၺာန္စံခန္းကို ၾကည့္ရႈရာတြင္ ေသြးအန္ေသာေရာဂါ (ေသြးသြန္ေသာေရာဂါဟု မဟာဗုဒၶ၀င္၌ ဆို၏) ျဖင့္ အရွင္သာရိပုတၱရာ ျပင္းစြာခံစားရ၍ ပရိနိဗၺာန္စံသည္ဟုသာ ပါရွိပါသည္။ မည္သည့္အကုသိုလ္ကံေၾကာင့္ဟု ျပဆိုထားခ်က္ မေတြ႔ရပါ။
အရွင္ေမာဂၢလာန္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးအဖို႔ ခိုးသားငါးရာ ရိုက္ႏွက္မႈမွာ အလြန္ႀကီးက်ယ္ေသာ မိဘကို ရိုက္ႏွက္ခဲ့သည့္ ကံႀကီးေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ အလြန္ထင္ရွားေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားသာ မွတ္တမ္းတင္ပါသည္။ သာမန္ သူသူငါငါ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိေသာ ကိစၥေလးမ်ားကို သမိုင္းမွတ္တမ္း တင္ေလ့မရွိပါ။ အရွင္သာရိပုတၱရာ ေသြးအန္၊ ေသြြးသြန္ေသာ ေရာဂါမွာ အမ်ားသူငါ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိေသာ ေရာဂါေ၀ဒနာအဆင့္မွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ အကုသိုလ္ကံ တခုခုေၾကာင့္ဟု သတ္မွတ္ရေလာက္ေအာင္ အဆင့္မဟုတ္ပါေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀ဋ္ေၾကြး တခုခုေၾကာင့္ဟု အေၾကာင္းကို မေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
********************************************************************************
(ေမး) (ပုတီးစိပ္လွ်င္)
အရွင္ဘုရား၊ ပုတီးစိပ္လွ်င္ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို ႏႈတ္ကရြတ္ဆိုမွ အာနိသင္ထက္ပါသလား။ စိတ္ထဲမွာပင္ ဆင္ျခင္၍ ရြတ္ဆိုေနလွ်င္ေရာ အစြမ္းအာနိသင္ ထက္ျမက္ႏိုင္ပါသလား။ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
(မဇင္မာဦး၊ စီးပြားေရးတကၠသိုလ္၊ ရြာသာႀကီး)
(ေျဖ)
ႏႈတ္ျဖင့္ ရြတ္ဆိုသည္ျဖစ္ေစ၊ စိတ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္၍ ရြတ္ဆိုသည္ျဖစ္ေစ ဂုဏ္ေတာ္မွာ အာရံုေရာက္ေန၊ တည္ေနဖို႔ လိုရင္းျဖစ္ပါသည္။ ဂုဏ္ေတာ္မွာ စိတ္အာရံုစိုက္ထားႏိုင္ေအာင္ ႏွလံုးသြင္း ဆင္ျခင္ပါေလ။
********************************************************************************
(ေမး) (ဆြမ္းက်န္ ဟင္းက်န္မ်ား)
အရွင္ဘုရား၊တပည့္ေတာ္မ၏အသိ ခ်မ္းသာသူတဦးသည္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသို႔ ေန႔စဥ္ ဆြမ္းပို႔ပါသည္။ အျပန္တြင္ ဆြမ္းက်န္၊ ဟင္းက်န္မ်ားကို ျပန္၍ယူလာပါသည္။ ဘုန္းႀကီးမသိေအာင္ ယူလာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အျပစ္ ရွိ-မရွိႏွင့္ အျပစ္ရွိလွ်င္ မည္သို႔ေသာအျပစ္မ်ိဳး ရွိမည္ကို သိလိုပါသည္ဘုရား။
(မဇင္မာေ၀-ရြာသာႀကီး)
(ေျဖ)
ရဟန္းသံဃာမ်ား ေကၽြးေကာင္း ေပးေကာင္းေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ-
အႏၲရာယ္ျပဳႏိုင္ေသာ ခိုးသား၊ ဓားျပမ်ား၊
အထီးက်န္ ကပ္ပါးဆင္းရဲသူမ်ား၊
မိဘရင္းမ်ား၊
ဘုရား၊ ေက်ာင္းႏွင့္ သံဃာ့ေ၀ယ်ာ၀စၥ ျပဳသူမ်ားကို ေပးေကာင္း ေကၽြးေကာင္းပါသည္။
ေန႔စဥ္ ဆြမ္း၀တ္ျပဳ ခ်က္ျပဳတ္၍ ပို႔လွဴေနျခင္းသည္ သံဃာေ၀ယ်ာ၀စၥ ျပဳသူစာရင္းတြင္ ပါ၀င္သူျဖစ္သည္ဟု ယူဆႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ထမင္းက်န္၊ ဟင္းက်န္ ပိုလွ်ံေသာ အၾကြင္းအက်န္မ်ားကို ယူျခင္းျဖစ္လွ်င္ (အလဟႆ မျဖစ္ေစရန္) ယူေဆာင္ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္၍ အျပစ္မရွိဟု ေျပာႏိုင္ပါသည္။
မိမိက နည္းနည္းပို႔ျပီး မ်ားမ်ားျပန္ယူသြားေသာ္၄င္း၊ မိမိက အညံ႔ပို႔ျပီး ေကာင္းမြန္သည္ကို ျပန္ယူသြားေသာ္၄င္း၊ တမင္သက္သက္ ျပန္ယူလိုသည့္စိတ္ျဖင့္ ျပန္ယူေနေသာ္၄င္း အျပစ္ရွိပါသည္။
သံဃာပစၥည္း၊ အဆိပ္သီး၊ ဘုရားပစၥည္း ငရဲမီး-စသည္ျဖင့္ ဆိုထားသည့္အတိုင္း အဆိပ္သီးႏွင့္ ငရဲမီးစာ - ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
********************************************************************************
(ေမး) (ေမာဃပုရိသ)
အရွင္ဘုရား၊ သာသနာ့သမိုင္းတြင္ ပထမဆံုး ပါရာဇိကျပစ္မႈႀကီးကို က်ဴးလြန္သြားေသာ အရွင္သုဒိန္သည္ ရဟႏၲာ ျဖစ္-မျဖစ္ႏွင့္ ထိုအရွင္ျမတ္၏ဘ၀ေနာက္ပိုင္း အျဖစ္အပ်က္ဇာတ္လန္းကို သိလိုပါသည္ဘုရား။
ထို႔ျပင္ တပည့္ေတာ္ၾကားဖူးသည္မွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ေမာဃပုရိသ=မဂ္ဖိုလ္မွ အခ်ည္းႏွီးေသာေယာက်္ား ဟု ေခၚခံရေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ ယခုဘ၀တြင္ မဂ္ဖိုလ္မရႏိုင္ေတာ့ဟု ၾကားဖူးပါသည္။ ေမာဃပုရိသ-အေခၚခံရေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား မဂ္ဖိုလ္ရႏိုင္-မရႏိုင္ကိုလည္း ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
(ရွင္သီရိႏၵ-ေယာရြာ၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း)
(ေျဖ)
အရွင္သုဒိန္မေထရ္ ရဟႏၲာျဖစ္သည္ဟု စာမွာမေတြ႔ရွိပါ။ အရွင္သုဒိန္သည္ သဒၶါပဗၺဇိတ ရဟန္းျဖစ္ပါလ်က္ သံသယ+ကုကၠဳစၥ ႏွိပ္စက္ခံရသည့္အတြက္ ကိုယ္ေရာ စိတ္ပါ ထိခိုက္ျပီး တရားမရရွာေသာ ရဟန္းအျဖစ္သာ ေျဖာ္ျပပါရွိပါသည္။ အရွင္သုဒိန္၏ အျဗဟၼစရိယအမႈႀကီးကို ကိုယ္ေစာင့္နတ္၊ ေတာေစာင့္နတ္၊ ဘုမၼစိုး၊ အာကာသစိုး၊ နတ္အေပါင္းႏွင့္ ၃၁-ဘံုလံုး လူနတ္ရဟန္းအားလံုး သိရွိျပီး ဘုရားရွင္ထံ ေလွ်ာက္ထားၾက၍ ဘုရားရွင္က ေမာဃပုရိသ-ဟုေခၚေတာ္မူပါသည္။ ေမာဃပုရိသ-ဟု အေခၚခံရသည့္အေလ်ာက္ မဂ္ဖိုလ္ ရသည္ကိုလည္း မေတြ႔ရေပ။
ေမာဃပုရိသ-ေခၚတိုင္း မဂ္ဖိုလ္မရသည္ မဟုတ္။ ဒုတိယပါရာဇိက ခိုးမႈကို က်ဴးလြန္ေသာ အရွင္ဓနိယမေထရ္ကိုလည္း ဘုရားရွင္က ေမာဃပုရိသ-ဟု ေခၚေတာ္မူပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အရွင္ဓနိယေထရ္သည္ ေနာင္အခါ တရားအလုပ္ အားထုတ္ေတာ္မူ၍ ရဟႏၲာအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေတာ္မူပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေမာဃပုရိသ-ေခၚတိုင္း ဤဘ၀၌ မဂ္ဖိုလ္မရႏိုင္ဟု တထစ္ခ် မယူဆႏိုင္ပါ။
********************************************************************************
(ေမး) (ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ဖိနပ္စီးျခင္း)
အရွင္ဘုရား၊ ယခုေခတ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ ရိပ္သာတို႔တြင္ ဘုန္းႀကီးက ခြင့္ျပဳသည္ဆို၍ ဖိနပ္မ်ား စီးေနၾကပါသည္။ ဘုန္းႀကီးက ခြင့္ျပဳ၍ ရ-မရ အျပစ္ ရွိ-မရွိ သိလိုပါသည္။ တဆက္တည္း ဗိမၺိသာရမင္းႀကီး ေျခဖ၀ါး ဓားခြဲခံရျခင္းသည္ မည္သည့္ကံ၏အက်ိဳး ျဖစ္ပါသနည္း။ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
(ဦးသိန္းေအာင္-သဃၤန္းကၽြန္း)
(ေျဖ)
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၀င္းတြင္ လူမွမဟုတ္၊ ရဟန္းသံဃာမ်ားပင္ ေက်ာင္းပိုင္ဘုန္းႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရလွ်င္ စီးခြင့္မရွိေပ။ ခြင့္ျပဳမွ စီးခြင့္ရွိေပသည္။ ၄င္းပညတ္ခ်က္အရ လူမ်ားလည္း ခြင့္ျပဳလွ်င္ စီးႏိုင္သည္ဟု အဓိပၸါယ္ ရေပသည္။
မင္းကြန္း တိပိဋကဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ေႏြအခါ မင္းကြန္း၌ အလြန္ပူျပင္းလွသျဖင့္ ေက်ာင္း၀ိုင္း က်ယ္က်ယ္ႀကီးတြင္ ဖိနပ္ခၽြတ္၍ သြားလာရန္ မသင့္သည့္အတြက္ လူမ်ားကို ဖိနပ္စီးခြင့္ျပဳေတာ္မူသည္။
အမရပူရ မဟာဂႏၶာရံုဆရာေတာ္ႀကီး အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသသည္လည္း ညစ္ေပေသာေျခေထာက္ျဖင့္ ေက်ာင္းေပၚကိုတက္ျခင္းက ေက်ာင္းကိုပို၍ ညစ္ေပေစေသာေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းေသာေျချဖင့္ ေက်ာင္းေပၚသို႔တက္ ႏိုင္ေစရန္ စီးခြင့္ျပဳေတာ္မူသည္။
ဗိမၺိသာရသည္ ေရွးဘ၀က ညစ္ေပေသာေျခတို႔ျဖင့္ သံဃာေတာ္မ်ား သံုးေဆာင္ရန္ ခင္းထားေသာအခင္းေပၚ ညစ္ေပေအာင္ နင္းခဲ့သည့္အတြက္ ဓားခြဲခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဖိနပ္မစီးဘဲ ညစ္ေပေသာေျခေထာက္ ျဖင့္ တက္ျခင္းထက္ ဖိနပ္စီး၍ သန္႔စင္ေသာ ေျခေထာက္ျဖင့္ တက္ျခင္းက အက်ိဳးပို၍ ရွိသည္ကို ရည္၍ စီးခြင့္ျပဳေတာ္မူသည္။
မႏၲေလး မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးကား-သံဃာမ်ား သီတင္းသံုးေတာ္မူေသာ ေနရာသည္ လူမ်ားအတြက္ ေစတီထိုက္ေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရွးထံုးစဥ္လာ သံဃာ့အာရာမ္ကို ထိနပ္မစီးဘဲ အရိုအေသ အေလးအျမတ္ျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ လူမ်ားကို စီးခြင့္ေပးရန္ မဆံုးျဖတ္ရဲ။ တို႔ေတာ့ ခြင့္မျပဳရဲ၊ စီးလိုက စီးႏိုင္ၾကသည္-ဟု မိန္႔ေၾကာင္း ၾကားဖူးပါသည္။
လိုရင္းခ်ဳပ္ေသာ္ ရိုေသေသာ စိတ္ေစတနာႏွင့္ မရိုေသေသာ စိတ္ေစတနာတို႔သာ ပဓာနက်ေပသည္။ ရိုေသေသာ စိတ္ေစတနာျဖင့္ပင္ ေက်ာင္းကို မညစ္ေပရေအာင္ စီးသည္ဆိုလွ်င္ အျပစ္မျဖစ္ႏိုင္ေပ။
က်မ္းဂန္တို႔၌ ရဟန္းသံဃာ ဆရားသမားမ်ားကို ၁၂-ေတာင္အကြာက ဖိနပ္ခၽြတ္၍ အရိုအေသေပးရမည္ဟု ဆိုသျဖင့္ ေက်ာင္းအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဖိနပ္ခၽြတ္ေနရာႏွင့္ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးရာ ေနရာသည္ ၁၂-ေတာင္ခန္႔ေ၀းေနလွ်င္ အရိုအေသျပဳရာေရာက္လ်က္ရွိပါသည္။
ဘုရားကိုကား ျမင္ေလာက္ရာက စ၍ ဖိနပ္ခၽြတ္ကာ အရိုအေသေပးရမည္ဟု ဆိုပါသည္။ ရိုေသေသာ စိတ္ေစတနာရွိဖို႔သာ လိုရင္းျဖစ္ပါသည္။
ဤထိနပ္ခၽြတ္ျခင္း၊ မခၽြတ္ျခင္းသည္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ႏွင့္လည္း ဆိုင္ေပသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၌ တန္ခိုးႀကီး ျမဘုရားကို ဖိနပ္စီးလ်က္ပင္ ဖူးေျမာ္ၾကသည္။ ဖိနပ္မခၽြတ္ဘဲ ၾကည္ညိဳရိုေသစိတ္ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ဘုရားကိုကား ျမင္ေလာက္ရာအရပ္မွ ဖိနပ္ခၽြတ္ၾက၍ အရိုအေသျပဳရမည္ဟုဆိုသျဖင့္ ဘုရား၀င္း၌ မစီးျခင္းသည္သာ အျပစ္ကင္းေပ၏။
********************************************************************************
(ေမး) (ဥပုသ္သည္ႏွင့္ ညစ္ညမ္းေသာစကား)
အရွင္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္ အပတ္စဥ္ ဥပုသ္ေစာင့္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ တပည့္ေတာ္၏ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ဆဲေရးတိုင္းထြာမႈမ်ား နားႏွင့္မဆန္႔ေအာင္ ၾကားေနရသျဖင့္ စိတ္ညစ္ေနရပါသည္။ တရားမွတ္ဖို႔ပင္ အလြန္ခက္ခဲလွပါသည္။ ထိုသို႔ ဆဲဆိုသံမ်ား အျမဲၾကားေနရေသာေၾကာင့္ ဥပုသ္သည္မ်ား သီလပ်က္ႏိုင္ပါသလားဘုရား။
(ေအာင္မိုးေရႊ- မ/ဥကၠလာ)
(ေျဖ)
သီလသည္ ကာယကံႏွင့္ ၀စီကံကို ထိန္းေသာအလုပ္ ျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ညစ္ရံုျဖင့္ သီလမပ်က္ပါ။ မိမိက ဆဲမိ၊ ဆိုမိ၊ တိုင္းထြာမိသြားလွ်င္ကား သီလပ်က္ႏိုင္ပါသည္။ စိတ္ထဲတြင္ ဘယ္ေလာက္ညစ္ညစ္၊ ဘယ္ေလာက္မေက်မနပ္ ျဖစ္ျဖစ္၊ ကာယကံ ၀စီကံ အျဖစ္သို႔ မေရာက္ေအာင္ အစြမ္းကုန္ ထိန္းပါေလ။
********************************************************************************
(ေမး) (ေျခအိတ္စြပ္ထားျပီး ဆြမ္းေလာင္းေသာ္)
အရွင္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္တို႔ျမိဳ႔က ေဆာင္းရာသီမွာ အလြန္ေအးခ်မ္းလွပါသည္ဘုရား။ နံနက္ သံဃာေတာ္မ်ားကို ဆြမ္းေလာင္းရာတြင္ ေျခအိတ္မ်ားစြပ္၍ ေလာင္းၾကပါသည္ဘုရား၊ ထို႔ျပင္ တခ်ိဳ႔က ဖိနပ္ခၽြတ္ျပီး ဖိနပ္ေပၚျပန္ရပ္ျပီး ဆြမ္းေလာင္းၾကပါသည္။ ထိုသို႔ျပဳေသာ္ အျပစ္ ရွိ-မရွိ သိလိုပါသည္ဘုရား။
(မတင့္တင့္-မိုးကုတ္ျမိဳ႔)
(ေျဖ)
ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ ျပဳမူဆက္ဆံေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ရိုေသေသာစိတ္ (ဂါရ၀စိတ္ထား) ရွိဖို႔ႏွင့္ မရိုေသစိတ္ (အဂါရ၀စိတ္) မထားမိဖို႔ လိုရင္းျဖစ္ပါသည္။
ရာသီဥတု အေျခအေနအရ ေျခအိတ္စြပ္ျခင္းသည္ မရိုမေသျပဳရာ မေရာက္ပါ။ ဖိနပ္ေပၚ ျပန္ရပ္ျခင္းမွာ အျပစ္မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ရိုေသစိတ္ရွိ၍ပင္ ခၽြတ္ထားျခင္းျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳေစျပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အျပစ္မျဖစ္ပါဟု မွတ္ယူႏိုင္ပါသည္။
(ျမတ္မဂၤလာ ၂၀၀၈-ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ)
၁ ေဒၚလာ= ၉၈၀ က်ပ္
၁ ဘတ္ = ၃၁ က်ပ္
